Πώς η Γλυφάδα κερδίζει τη θάλασσά της

Στις τέσσερις παραλίες του δήμου Γλυφάδας δεν θα βρεις ξαπλώστρες και beach bar. Δεν θα βρεις επίσης τα γνωστά νυχτερινά μαγαζιά «επάνω στο κύμα», αυτά που καταλήγουν να οικειοποιούνται κάθε εκατοστό ελεύθερου χώρου και να επιβάλλουν τη δραστηριότητά τους διά των «φουσκωτών». Τα καταστήματα αυτά έχουν πλέον κατεδαφιστεί και στη θέση τους δημιουργούνται κοινόχρηστοι χώροι, που αποδίδονται στο κοινό.


Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, στη θέση αυτή υπήρχε το νυχτερινό κέντρο Cataralla. Τώρα έχει κατεδαφιστεί και τη θέση του θα πάρουν αθλητικές εγκαταστάσεις και χώροι αναψυχής για παιδιά.

Όταν «παραδοσιακά» οι πολιτικές του κράτους και των δήμων αφορούν την εντατική εκμετάλλευση της ακτογραμμής και η αντιμετώπιση από τον ιδιωτικό τομέα χαρακτηρίζεται από την αυθαιρεσία και την παρανομία, τα τέσσερα χιλιόμετρα του ελεύθερου θαλάσσιου μετώπου του δήμου Γλυφάδας είναι αναμφίβολα η εξαίρεση − μια όαση για όλους τους πολίτες και ένα διαφορετικό παράδειγμα. Δεν είναι όμως κάτι που προέκυψε από τη μια μέρα στην άλλη: για να απελευθερωθεί η παραλία της Γλυφάδας από τις παρανομίες και τους φράχτες, χρειάστηκε αρκετή επιμονή και πολλές μάχες, δικαστικές και πολιτικές. Η σημασία της ύπαρξης μιας συνεχούς, ελεύθερης για όλους παραλιακής ζώνης αναδεικνύεται τώρα ακόμα περισσότερο, με δεδομένη την εξέλιξη του παραλιακού μετώπου του Ελληνικού.


Η πρόσβαση στις παραλίες της Γλυφάδας είναι ελεύθερη, ενώ δεν μισθώνονται ξαπλώστρες και ομπρέλες.

«Όταν ανέλαβα για πρώτη φορά καθήκοντα, το 2014, βασική δέσμευσή μου ήταν να διορθώσουμε την κατάσταση στο παραλιακό μέτωπο. Η κατάσταση ήταν πολύ κακή, κυρίως λόγω των παρανομιών των μεγάλων νυχτερινών μαγαζιών. Ο κόσμος ένιωθε ότι η παραλία της Γλυφάδας ανήκε σε κάποιους άλλους, αυτούς οι οποίοι τη λυμαίνονταν», θυμάται ο δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου. «Ακόμα και όσοι ασχολούνταν με τα κοινά είχαν σε κάποιον βαθμό συμβιβαστεί με την κατάσταση. “Δεν γίνεται”, έλεγαν, “γιατί η παραλία δεν ανήκει ιδιοκτησιακά στον δήμο”».

Η παλιά παραλία


Μια παιδική χαρά έχει δημιουργηθεί στη θέση του κέντρου «Χρυσή Ακτή», που κατεδαφίστηκε.

Το 2016, ο δήμος Γλυφάδας ζήτησε από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), στην οποία ανήκουν τα παραλιακά ακίνητα στην «αθηναϊκή ριβιέρα», την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης των παραλιακών ακινήτων στον δήμο. Το αίτημα έγινε δεκτό το 2017, οπότε και υπεγράφη σύμβαση ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ακολούθως ο δήμος εκπόνησε masterplan για το παραλιακό μέτωπο, το οποίο υπέβαλε προς έγκριση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Το σχέδιο προέβλεπε την ανάπλαση του μετώπου και τη διατήρηση μόνο τεσσάρων παραλιακών μαγαζιών.


«Χαμογελαστή» καλημέρα στην παλιά ψαραγορά, που αναπλάστηκε.

«Στις εκτάσεις που πήραμε, υπήρχαν γνωστά παραλιακά μαγαζιά, τα οποία και σταδιακά κατεδαφίσαμε. Το μεγαλύτερο ήταν το κέντρο Cataralla, που καταλάμβανε 7.700 τ.μ. Στη θέση του θα κατασκευαστούν αθλητικές εγκαταστάσεις και χώροι αναψυχής για τα παιδιά. Εκεί που υπήρχε το μαγαζί Χρυσή Ακτή, σήμερα υπάρχει μια μεγάλη παιδική χαρά με ένα ξύλινο καράβι. Το παλιό Sirocco επίσης κατεδαφίστηκε, απελευθερώνοντας 800 τ.μ. Όλα αυτά τα μαγαζιά σιγά σιγά επεκτείνονταν παράνομα, καταλήγοντας να καταλαμβάνουν τεράστιες εκτάσεις», λέει ο κ. Παπανικολάου.

Πώς άλλαξε η εικόνα


Μία από τις παραλίες στη Γλυφάδα είναι προσβάσιμη για ανθρώπους με αμαξίδια μέσω του συστήματος seatrac.

Το 2022 ξεκίνησαν τα έργα ανάπλασης (με συνολικό προϋπολογισμό 10,8 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης»). Έτσι, μέσα στα τρία χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα, η περιοχή σταδιακά άλλαξε. Η ψαραγορά ανακατασκευάστηκε πλήρως, ώστε να αποκτήσει την παλιά, γραφική της όψη. Κατά μήκος της παραλίας αλλά και των λιμενοβραχιόνων στις τέσσερις μαρίνες δημιουργήθηκε πεζόδρομος με μέσο πλάτος 4 μ. Δίπλα δημιουργήθηκαν 3,5 χλμ. ποδηλατόδρομου − όλα αυτά σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έθεσε η Πολιτεία για τον ενιαίο ποδηλατόδρομο/πεζόδρομο που πρόκειται να δημιουργηθεί από το ΣΕΦ έως τη Βουλιαγμένη. Ανάμεσα στους διαδρόμους κίνησης πεζών και ποδηλάτων προστέθηκε μια ζώνη πρασίνου με ψηλά δέντρα (ουασιγκτόνιες, ύψους 8-10 μ.), θάμνους (μετροσίδεροι και πικροδάφνες) και χαμηλή ποώδη βλάστηση (ιβίσκοι κ.ά.), ώστε να δημιουργηθεί ένας παράλληλος με τον περιπατητή «πράσινος διάδρομος».


Μαθήματα διάσωσης στη θάλασσα από τους ειδικούς της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης.

Στο πλαίσιο της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της Γλυφάδας, διευθετείται η κίνηση και η στάθμευση των οχημάτων στη Διαδόχου Παύλου, όπως ονομάζεται η παραλιακή οδός ανάμεσα στη λεωφόρο Ποσειδώνος και τη θάλασσα. Δημιουργούνται τρεις χώροι στάθμευσης (συνολικά 11.300 τ.μ.) σε τμήματα που δεν διακόπτουν την οπτική και χωρική συνέχεια, αλλά και χώροι ελεύθερης στάσης (συνολικά 3.150 τ.μ.). Παράλληλα διαμορφώνονται χώροι συνολικής επιφάνειας 17.500 τ.μ. στην παραλία, με την προσθήκη χώρων άθλησης, παιδικών χαρών που απευθύνονται σε μικρά παιδιά, προεφηβικές και εφηβικές ηλικίες, περιοχών περιπάτου με υπαίθρια καθιστικά, υπαίθριων χώρων πολιτιστικών εκδηλώσεων.


Ο Γιώργος Παπανικολάου, δήμαρχος Γλυφάδας από το 2014.

Τέλος, έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης ως ξεχωριστό έργο η δημιουργία εσπλανάδας (μιας διευρυμένης πεζογέφυρας) που θα ενώνει την παραλιακή ζώνη με το εμπορικό κέντρο του δήμου και θα περιλαμβάνει και πάρκινγκ 800 θέσεων. Οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026.


Οι πολίτες της Γλυφάδας απολαμβάνουν την ελεύθερη πρόσβαση και κίνηση στο παραλιακό μέτωπο.

«Έχουμε επιλέξει συνειδητά το δικό μας αφήγημα: ότι το παραλιακό μας μέτωπο ανήκει στους πολίτες, θα μείνει ελεύθερο και ανοιχτό σε όλους. Το περηφανευόμαστε και το απολαμβάνουμε», λέει ο κ. Παπανικολάου. 

kathimerini.gr