Βούλα: Σφοδρές αντιδράσεις για τα οικοδομικά ύψη με ομόφωνη απόφαση Δ.Σ. προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος

Μορφή χιονοστιβάδας παίρνουν οι αντιδράσεις για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) σε δήμους που μέχρι τώρα ενώ είχαν συγκεκριμένα οικοδομικά στάνταρτς,  βλέπουν να ξεφυτρώνουν τερατώδη οικοδομήματα που αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία τους, αφού ο νέος ΝΟΚ δίνει στους κατασκευαστές τη δυνατότητα, στο όνομα της ενεργειακής θωράκισης στο δρόμο προς... την πράσινη μετάβαση(;) να χρησιμοποιούν σωρευτικά τα ευεργετήματα του νόμου και να υψώνουν κτίρια από τα 14 μ. που ήταν μέχρι σήμερα, στα 21 μέτρα. 

Ήδη οι πρώτες αντιδράσεις και προσφυγές στο ΣτΕ εδώ και αρκετό καιρό πίσω έγιναν από κατοίκους του Αλίμου που προσέφυγαν ζητώντας την αναστολή δύο οικοδομικών αδειών, χωρίς να το πετύχουν, αλλά να πετύχουν την έκδοση απόφασης του Ε' Τμήματος, που αποφάσισε πως επειδή το ζήτημα άπτεται του κοινωνικού συμφέροντος, να  παραπεμφθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας. 

Την Τετάρτη 21 Μαρτίου το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης έλαβε ομόφωνη απόφαση επί της εισήγησης του Δημάρχου Γρηγόρη Κωνσταντέλλου για "Τη λήψη απόφασης για την μερική αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στον Δήμο μας μόνο σε όσες περιπτώσεις γίνεται χρήση των άρθρων 10 παρ. 1, 15 παρ. 8 και 19 παρ. 2 περ. α’ του Ν.Ο.Κ. και ιδιαίτερα στην σωρευτική χρήση αυτών, (εξαιρουμένου του άρθρου 25 παρ.1 που αφορά την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου) άρθρα που επιτρέπουν τη χορήγηση ευεργετημάτων ύψους για κτίρια τα οποία πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια που ορίζει ο ΝΟΚ και "Την επίσπευση και άμεση ολοκλήρωση των ελέγχων της ΥΔΟΜ, στα κτήρια στα οποία έχουν εκδοθεί οικοδομικές άδειες κατ΄ επίκληση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ.

Την ίδια ώρα το Δημοτικό Συμβούλιο της Γλυφάδας συνεδριάζει για το ίδιο θέμα και όπως είπε ο δήμαρχος άλλοι έξι δήμοι θα πράξουν το ίδιο. 

Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός με τις πάνω από 37 αναθεωρήσεις

Από την ψήφισή του το 2012 ο ΝΟΚ έχει αναθεωρηθεί πάνω από 37 φορές είπε ο δήμαρχος Γρηγόρης Κωνσταντέλλος  όπου δόθηκαν πρόσθετα ύψη για  έμμεση και άμεση δόμηση, με τα επίμαχα άρθρα 10 και 15/8. Με την επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας μετά τη 10ετία της οικονομικής κρίσης άρχισαν να φαίνονται τα αποτελέσματα της  σωρευτικής χρήσης των ευεργετημάτων που προσφέρουν αφού προκύπτουν οικοδομές 21+ μ. αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία πόλεων όπως ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και που στην ουσία επιβαρύνουν και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. 



Τα κίνητρα αυτά προκάλεσαν την παρέμβαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος που ζητούσε να μη χορηγούνται αδιακρίτως τα ευεργετήματα του ΝΟΚ και ειδικά σε περιοχές που καλύπτονται από Ειδικά Προεδρικά Διατάγματα, πράγμα το οποίο αγνόησε η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος.  

Αφήνοντας σαφείς αιχμές προς την προηγούμενη αλλά και τη νυν ηγεσία του υπουργείου ο δήμαρχος, καταλόγισε επιλεκτική μεταχείριση καθώς όπως είπε εξαίρεσε από τις διατάξεις του Νόμου τις Δημοτικές Ενότητες Φιλοθέης, Ψυχικού και Εκάλης περνώντας νύχτα πριν από ένα χρόνο και συγκεκριμένα τη Μεγάλη Βδομάδα, τροπολογία με την οποία τις άφηνε εκτός των διατάξεων του ΝΟΚ με την αιτιολογία ότι ήταν χαρακτηρισμένες κηπουπόλεις και αμιγούς κατοικίας. 

"Εμείς μάλλον, δεν είχαμε μπάρμπα στην Κορώνη", είπε χαρακτηριστικά και επισήμανε πως αν δεν υπάρξει διαφοροποίηση του ΝΟΚ, με τα άχτιστα οικόπεδα που υπάρχουν στο δήμο, θα κινδυνεύσει η πόλη να μετατραπεί σε Παλαιό Φάληρο και Νέα Σμύρνη.  

"Λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται σήμερα περίπου επτακόσια (700) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βούλας , τριακόσια ενενήντα (390) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βάρης και πενήντα (50) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βουλιαγμένης καθώς επίσης και μεγάλος αριθμός οικοπέδων με μικρή υφιστάμενη δόμηση (μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες κλπ) οι ιδιοκτήτες των οποίων εμφανίζουν την τάση να εκδίδουν άδειες κατεδάφισης προκειμένου να εκμεταλλευτούν την υπερδόμηση που προσφέρουν οι ανωτέρω αντισυνταγματικές διατάξεις του Ν.Ο.Κ. απαιτείται η άμεση λήψη μέτρων. 

Είναι πολιτικά απαράδεκτο στο βωμό της υπερδόμησης και του ευκαιριακού υπερκέρδους να υπονομεύεται το πολεοδομικό κεκτημένο και των τριών δημοτικών ενοτήτων του Δήμου μας, να σχεδιάζεται και να «προγραμματίζεται» η καταστροφή του περιβάλλοντος και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, και να οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια πόλεις καλοφτιαγμένες και προστατευμένες τα τελευταία 70 χρόνια, σε τσιμεντοποίηση και τελικά απαξίωση" τόνισε ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.

Η Επιτροπή πήρε παράταση ζωής... 

Μπροστά στις κλιμακούμενες αντιδράσεις, που πρέπει να σημειωθεί ότι καταγράφονται εδώ και καιρό, το υπουργείο Περιβάλλοντος συγκρότησε μια Επιτροπή με 13 μέλη, ένα εκ των οποίων ήταν και ο Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης ως εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ προκειμένου να εξετάσει τις επίμαχες διατάξεις του ΝΟΚ και σε ορίζοντα 3 μηνών να καταλήξει σε γνωμοδότηση.  Γνωμοδότηση δεν υπήρξε και η ζωή της πήρε παράταση ένα ακόμα χρόνο μέχρι να συζητηθεί στην Ολομέλεια του ΣτΕ η προσφυγή των κατοίκων του Αλίμου. 

Κάτω από το βάρος των αντιδράσεων και των αποφάσεων που φαίνεται πως εκτός από το Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης παίρνουν κι άλλοι δήμοι το υπουργείο Περιβάλλοντος χθες εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει πως, ότι αποφάσεις θα πάρουν οι δήμοι δεν είναι δεσμευτικές και πως οι δήμοι οφείλουν να συνδράμουν στο έργο της κυβέρνησης. 

"Ουσιαστικά μας κούνησαν το δάχτυλο" είπε ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος. "Τι ακριβώς θέλουν, να βλέπουμε τις πόλεις μας να γεμίζουν τερατώδη κτίρια, ν' αλλάζουν φυσιογνωμία και να μην μιλάμε;"

Οι επικεφαλής των παρατάξεων της αντιπολίτευσης τοποθετήθηκαν επί του θέματος, και παρά την κριτική που άσκησαν στη δημοτική αρχή, με εξαίρεση τον Δημήτρη Δαβάκη που ψήφισε "παρών",  ψήφισαν υπέρ της εισήγησης του δημάρχου προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την έκδοση απόφασης μερικής αναστολής έκδοσης αδειών δόμησης εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου.  

Ολόκληρη η εισήγηση του Δημάρχου

Λήψη απόφασης για αίτηση του Δημοτικού Συμβουλίου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την έκδοση απόφασης μερικής αναστολής έκδοσης αδειών δόμησης εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου μας.

1. Όπως είναι γνωστό, με πρόσφατες αποφάσεις της, η επταμελής σύνθεση του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ορισμένες διατάξεις του ν. 4067/2012 (ΝΟΚ), ως αντισυνταγματικές, και ειδικότερα ως παραβιάζουσες το άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος, παραπέμποντας το ζήτημα προς οριστική κρίση στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου. Οι διατάξεις αυτές (των άρθρων 10 παρ. 6, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 περ. α’) του Ν.Ο.Κ., επιτρέπουν τη χορήγηση ευεργετημάτων ύψους για κτίρια τα οποία πληρούν ορισμένα κριτήρια. Το αποτέλεσμα της εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων και ιδιαίτερα της σωρευτικής αυτής εφαρμογής όσον αφορά το Δήμο μας έχει ήδη προκαλέσει σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση (όπως αποδεικνύεται από το επισυναπτόμενο παράρτημα /καταγραφή των εκδοθέντων οικοδομικών αδειών ανά Δ.Ε. από 1.1.2022 έως σήμερα )
Λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται σήμερα περίπου επτακόσια (700) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βούλας , τριακόσια ενενήντα (390) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βάρης και πενήντα (50) αδόμητα οικόπεδα στη Δ.Ε. Βουλιαγμένης καθώς επίσης και μεγάλος αριθμός οικοπέδων με μικρή υφιστάμενη δόμηση (μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες κλπ) οι ιδιοκτήτες των οποίων εμφανίζουν την τάση να εκδίδουν άδειες κατεδάφισης προκειμένου να εκμεταλλευτούν την υπερδόμηση που προσφέρουν οι ανωτέρω αντισυνταγματικές διατάξεις του Ν.Ο.Κ. απαιτείται η άμεση λήψη μέτρων. Διευκρινίζεται επίσης, ότι οι ανωτέρω διατάξεις κατά την εφαρμογή τους στην περιοχή μας δημιουργούν ουσιαστικές ανισότητες δόμησης (περιοχές με ειδικά διατάγματα - περιοχές εφαρμογής του υψούν του ΝΟΚ).
Είναι πολιτικά απαράδεκτο στο βωμό της υπερδόμησης και του ευκαιριακού υπερκέρδους να υπονομεύεται το πολεοδομικό κεκτημένο και των τριών δημοτικών ενοτήτων του Δήμου μας, να σχεδιάζεται και να «προγραμματίζεται» η καταστροφή του περιβάλλοντος και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, και να οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια πόλεις καλοφτιαγμένες και προστατευμένες τα τελευταία 70 χρόνια, σε τσιμεντοποίηση και τελικά απαξίωση.

2. Με πάγια νομολογία του, το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει κατοχυρώσει το περιβαλλοντικό και πολεοδομικό κεκτημένο. Συστηματικά κρίνει ότι με τις διατάξεις αυτές του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος, έχει αναχθεί σε συνταγματικά προστατευόμενη αξία το οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, από το οποίο εξαρτάται η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων των πόλεων και των οικισμών. Οι συνταγματικές αυτές διατάξεις απευθύνουν επιταγές στο νομοθέτη (κοινό ή κανονιστικό) να ρυθμίσει τη χωροταξική ανάπτυξη και πολεοδομική διαμόρφωση της χώρας με βάση ορθολογικό σχεδιασμό, υπαγορευόμενο από πολεοδομικά κριτήρια, σύμφωνα με τη φυσιογνωμία, τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες κάθε περιοχής. Κριτήρια για τη χωροταξική αναδιάρθρωση και την πολεοδομική ανάπτυξη των πόλεων και των οικιστικών εν γένει περιοχών είναι η εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας των οικισμών και η εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών όρων διαβιώσεως των κατοίκων (ΣτΕ Ολομ. 1528/2003).
Κατ’ ακολουθίαν τούτων, απαγορεύεται, καταρχήν, η λήψη μέτρων που επιφέρουν επιδείνωση των όρων διαβιώσεως και υποβάθμιση του υπάρχοντος φυσικού ή του διαγραφομένου από την ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία οικιστικού περιβάλλοντος. Επομένως, ο κοινός νομοθέτης μπορεί να τροποποιεί τις ισχύουσες πολεοδομικές ρυθμίσεις, εφόσον η εισαγόμενη νέα ρύθμιση αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών διαβιώσεως των κατοίκων (Ολομ. ΣτΕ 10/1988, 1159/1989, 3618/1995, 1528/2003 Ολομ., 2818/2004, 3838/2009 Ολομ., 415-8/2011 Ολομ., 5488/2012 7μ., 376/2014 Ολομ., 1383/2016 7μ., 705/2020 Ολομ. σκ. 5, 1035/2022 7μ. κ.ά.).
Προς τήρηση όλων των ανωτέρω, τόσο ο νομοθέτης όσο και η Διοίκηση προκειμένου να διασφαλίσουν τους καλύτερους όρους διαβίωσης των κατοίκων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα πορίσματα και τις εφαρμογές των επιστημών της χωροταξίας και της πολεοδομίας, αλλά και κάθε άλλης επιστήμης που αφορά στη συγκεκριμένη ρύθμιση (OλΣτΕ 376/2014, 415/2011, 3838/2009, 1456/2005 2526/2003, 2809/2002, 173/1998, ΣτΕ 3077/2006, κ.ά.).

3. Κυρίως, κάθε χωροταξική και πολεοδομική ρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από την κατάλληλη και προσηκόντως καταρτισθείσα επιστημονική μελέτη, η οποία θα λαμβάνει υπ’ όψιν της τις ιδιαιτερότητες του οικισμού, την αφθονία ή την έλλειψη ελεύθερων κοινοχρήστων χώρων πρασίνου και τις ειδικότερες ρυμοτομικές διατάξεις που ισχύουν.
Το ΣτΕ έχει πλέον παραπέμψει στην Ολομέλειά του τις επίμαχες διατάξεις του ΝΟΚ, με τις οποίες αυθαίρετα και οριζόντια για όλη τη Χώρα και μάλιστα χωρίς την εκπόνηση ειδικής μελέτης δίνοται ευεργετήματα ύψους για τα νεόδμητα κτίρια. Αυτό, όμως, θα έχει ως αναπόδραστο αποτέλεσμα τη νόθευση, και μάλιστα οριζοντίως, του πολεοδομικού σχεδιασμού, η ολοκλήρωση του οποίου επιχειρείται, επί του παρόντος, στη Χώρα, με σοβαρά δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα των συνθηκών ζωής των κατοίκων περιοχών στις οποίες πρόκειται να ανεγερθούν τα ιδιαζόντως ψηλά αυτά κτίρια.

4. Προς τούτο, όπως γνωρίζετε, ο Δήμος μας ήδη από το έτος 2020 έχει κινήσει τη διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 4447/2016, όπως ισχύει, το οποίο θα αποτελέσει το πρώτο επίπεδο πολεοδομικού σχεδιασμού για το σύνολο της περιοχής των διοικητικών ορίων του Δήμου μας. Στόχος μας είναι η εξισορρόπηση του περιβαλλοντικού και πολεοδομικού ισοζυγίου, με γνώμονα τη διαφύλαξη των αδόμητων κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, όπως επιβάλλουν οι ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής μας, η οποία συστηματικά δέχεται πιέσεις για την υπέρμετρη και εξαντλητική δόμησή της.

Την προσπάθειά μας να διαφυλάξουμε το πολεοδομικό και περιβαλλοντικό ισοζύγιο στην περιοχή μας κινδυνεύει τώρα να νοθεύσουν οι επίμαχες διατάξεις του ΝΟΚ. Πόσο μάλλον εφόσον είναι σαφές, ότι εν όψει της νέας παραπεμπτικής στην Ολομέλεια απόφασης του ΣτΕ, όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα σπεύσουν να εκδώσουν άδειες δόμησης με τις ευνοϊκές διατάξεις, πριν την έκδοση της οριστικής απόφασης.

5. Ο Δήμος μας οφείλει να σταθεί εμπόδιο στην ανωτέρω νόθευση και να διαφυλάξει την προσπάθεια υγειούς πολεοδόμησης την οποία έχουμε ήδη ξεκινήσει για την περιοχή μας. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιώντας τη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 7 του ν. 4447/2016, σύμφωνα με την οποία μπορεί να θεσπιστεί η αναστολή έκδοσης νέων αδειών δόμησης, και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον λόγο προδήλου δημοσίου συμφέροντος που συνίσταται στη μη νόθευση του πολεοδομικού σχεδιασμού στην περιοχή μας από αντισυνταγματικές διατάξεις του ΝΟΚ όσο εκκρεμεί η σύνταξη και έγκριση του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, σας καλώ να λάβουμε απόφαση με την οποία θα αιτούμαστε από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη λήψη απόφασης για την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στον Δήμο μας.

Η αναστολή αυτή παγίως κρίνεται από το Συμβούλιο της Επικρατείας ως συνταγματικώς ανεκτό περιορισμό του δικαιώματος της ιδιοκτησίας και της οικονομικής ελευθερίας (ΣτΕ 3375/2009, 2544/2005 7μ., 1416/2003, 1822/2002 7μ.), ο οποίος αποβλέπει στην προσωρινή αποτροπή της δημιουργίας καταστάσεων που θα αποστερούσαν την επικείμενη περιβαλλοντική προστασία μιας περιοχής από μεγάλο μέρος της αποτελεσματικότητάς της (ΣτΕ 2151/2019).

6. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να επισημανθεί ότι η έκδοση της ανωτέρω απόφασης αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών για την περιοχή μας, εν όψει της έκδοσης και των παραπεμπτικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, επιβάλλεται και για λόγους χρηστής διοίκησης, ως θεμελιώδους αρχής η οποία παγίως αναγνωρίζεται ως ουσιώδης έκφανση της αρχής του κράτους δικαίου. Στο πλαίσιο εφαρμογής της ανωτέρω αρχής, είναι σαφές ότι η παραπομπή του ζητήματος της αντισυνταγματικότητας των σχετικών διατάξεων του ΝΟΚ στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, για οριστική κρίση, δεν αρκεί για να θεμελιώσει αδράνεια του Δήμου μας μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης της Ολομέλειας αλλά, αντιθέτως, τις θετικές της ενέργειες για τη διαφύλαξη της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής της οριστικής κρίσης της Ολομέλειας, όταν αυτή εκδοθεί. Και τούτο, προεχόντως διότι ήδη υφίσταται μια όλως αναλυτική και εμπεριστατωμένη κρίση της επταμελούς, μάλιστα, σύνθεσης του Ε’ Τμήματος, προς την οποία εμείς ως χρηστή Διοίκηση οφείλουμε να συμμορφωθούμε, προκειμένου να διαφυλάξουμε το επίπεδο της ποιότητας ζωής των Δημοτών και των κατοίκων μας, αναμένοντας την έκδοση της οριστικής απόφασης της Ολομέλειας του Δικαστηρίου.
Με στόχο τη διασφάλιση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των πολιτών που επιθυμούν να ανοικοδομήσουν με βάση αδιαμφισβήτητα νόμιμες διατάξεις και την αποφυγή της «έκρηξη» δικαστικών διενέξεων που αναμένεται μετά την δημοσίευση του πλήρους κειμένου της ανωτέρω παραπεμπτικής απόφασης του ΣτΕ 5ου τμήματος εισηγούμαι:

Α) Τη λήψη απόφασης για την μερική αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στον Δήμο μας μόνο σε όσες περιπτώσεις γίνεται χρήση των άρθρων 10 παρ. 1, 15 παρ. 8 και 19 παρ. 2 περ. α’ του Ν.Ο.Κ. και ιδιαίτερα στην σωρευτική χρήση αυτών, (εξαιρουμένου του άρθρου 25 παρ.1 που αφορά την αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου) άρθρα που επιτρέπουν τη χορήγηση ευεργετημάτων ύψους για κτίρια τα οποία πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια που ορίζει ο ΝΟΚ.

Β) Την επίσπευση και άμεση ολοκλήρωση των ελέγχων της ΥΔΟΜ, στα κτήρια στα οποία έχουν εκδοθεί οικοδομικές άδειες κατ΄ επίκληση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ.

Παρακαλώ για τη λήψη της σχετικής απόφασης.