«Η επανάσταση της υποταγής»

​Επανάσταση μπορεί να υπάρξει μόνο εκεί όπου υπάρχει συνείδηση.
Jean Jaures

Επανάσταση… Λένε ότι οι μεγαλύτερες και σπουδαιότερες αλλαγές ξεκινούν από μέσα μας. Κάτι θα σε πυροδοτήσει και θα επαναστατήσεις ενάντια σε μια καταπιεστικής εξουσία. Κάτι θα σε αφυπνίσει… Είναι η αγάπη; Είναι η αδικία που βιώνεις καθημερινά; Είναι ο καθημερινός πόνος; Είναι η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο; Ό,τι και αν αποτελέσει το κλειδί για να ξεκλειδώσει τη συνείδησή σου και να αντιδράσεις, πρέπει να προέλθει από τα βάθη της ψυχή σου και μετά να μετατραπεί σε πράξη.

Επανάσταση… Την αντίδραση σε ένα τυραννικό καθεστώς πραγματεύεται η θεατρική παράσταση «Φουέντε Οβεχούνα» (μτφ. «Η πηγή των προβάτων»). Σε μια Ισπανία του 17ου αι., όπου ταλανίζεται από εμφυλίους πολέμους μεταξύ των ηγεμόνων της, ένα ήρεμο και φιλήσυχο χωριό ζει κάτω από την κυριαρχία ενός τυραννικού διοικητή, ο οποίος στο όνομα της τιμής και της ιπποσύνης του προβαίνει στις πιο ατιμώρητες πράξεις. Το πρόβλημα είναι ότι το χωριό γνωρίζει και το χωριό δεν αντιδρά. Ο φόβος έχει κυριεύσει τους φιλήσυχους κατοίκους του και η υποταγή μαζί με τη δειλία τους να αντικρούσουν τον αυταρχικό διοικητή, τους καθιστά σιωπηλούς συμμέτοχους στις αποτρόπαιες πράξεις του. Μέχρι να έρθει μια στιγμή, ένα κομβικό σημείο, που θα ξεπεράσει τα όρια και ο φόβος θα μετατραπεί σε μίσος, το οποίο θα πρωτοστατήσει στην εκδίκηση κατά του διοικητή. Και όταν έρθει η ώρα να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους και να υποδείξουν τον υπεύθυνο για τη μοίρα του διοικητή, η απάντηση που επαναλαμβάνουν θα είναι πάντα η ίδια: «Η Φουέντε Οβεχούνα το έκανε».

Μια άρτια παράσταση που σου περνά το συναίσθημα της αντίστασης ενάντια στην τυραννία και την αδικία. Τα κοστούμια και τα σκηνικά ήταν προσεγμένα και λειτουργικά, καθώς παρέπεμπαν στην εποχή που εκτυλίχθηκε το έργο. Παρόλα αυτά, οι μοντερνισμοί με τα live βίντεο την ώρα της παράστασης και ο υπερβολικό αριθμός των τραγουδιών, τα οποία παρέπεμπαν σε μιούζικαλ, ήταν πολύ ξένα και παράταιρα με το νόημα της ιστορίας. Η πρωταγωνίστρια Βασιλική Τρουφάκου αν και κατέβαλε φιλότιμη προσπάθεια να ερμηνεύσει την αθώα και ταυτόχρονα δυναμική Λαουρένθια, δεν κατάφερε να δώσει βάθος στις πράξεις της και ουσία στο χαρακτήρα της. Ο αυταρχικός διοικητής Φερνάν Γκόμεθ Δε Γκουθμάν, που τον ερμήνευσε ο Γιώργος Κριθάρας, δεν έπειθε για την σκληρότητα και τη απανθρωπιά του.

Την παράσταση και την προσοχή του κοινού έκλεψαν οι Μαρία Γεωργιάδου και ο Μπάμπης Γαλιατσάτος, οι οποίοι διαχειρίστηκαν με μεγάλη μαεστρία τους ρόλους της Βασίλισσα Ισαβέλλας και του Βασιλιά Φερδινάνδου. Αποτύπωσαν με τόση αληθοφάνεια τη δυναμική αυτού του βασιλικού ζεύγους, όπου πραγματικά ο χρόνος τους πάνω στη σκηνή δεν ήταν αρκετός. Κατάφεραν σε λίγα λεπτά να μας μεταδώσουν μια ολόκληρη εποχή. Εξαιρετικός, επίσης, ήταν και ο δήμαρχος του χωριού και πατέρας της Λαουρένθια, Εστέμπαν, τον οποίο ερμήνεσε ο Νίκος Χατζόπουλος, και προσέδωσε με μεγάλη επιτυχία την εξέλιξη του χαρακτήρα του, ο οποίος από την πηγαία υποταγή μετατράπηκε σε συνειδητοποιημένο επαναστάτη, μόλις έφτασε η δική του στιγμή αφύπνισης.

Οι χαρακτήρες του Φροντόσο (Δημήτρης Κίτσος), Μένγκο (Θανάσης Ζερίτης), καθώς και τα κορίτσια και οι μουσικοί του χωριού, έδεναν ως ρόλοι άρτια με την όλη υπόθεση και κατάφεραν μέσα από τα βιώματά τους και τις αντιδράσεις τους να παρουσιάσουν την δύσκολη καθημερινότητα και τη βάναυση συμπεριφορά που είχαν να αντιμετωπίσουν από τον διοικητή τους. Μέσα από τα δικά τους μάτια, αντιλαμβανόταν ο θεατής, ότι ο διοικητής εκμεταλλευόταν την καλοσύνη τους και την αθωότητά τους πολλές φορές για προσωπική του ικανοποίηση. Όταν όμως τα πρόβατα ξύπνησαν και αντεπιτέθηκαν στον λύκο, η κατάληξη ήταν μοιραία και αναμενόμενη.

Η μετάφραση της Μαρία Χατζηεμμανουήλ ήταν εξαιρετική, καθώς κατάφερε να κρατήσει τη λυρικότητα και την ομοιοκαταληξία στιχομυθία του πρωτότυπου κειμένου, ενώ η ποιητικότητα στο λόγο, έκανε την παράσταση ονειρική και ιδιαίτερη.

Είναι ένα θεατρικό έργο που το συνιστώ ανεπιφύλακτα, καθώς συνολικά σου κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον και σου μεταδίδει με έμμεσο και κωμικό πολλές φορές τρόπο τις κακουχίες που έπρεπε να αντιμετωπίσει σε καιρούς τυραννίας ο απλός λαός. Μια ιστορία διαχρονική, που μας υπενθυμίζει ότι ο λαός είναι αυτός που έχει τη δύναμη και (όπως είχε πολύ σωστά ειπωθεί σε μια εμβληματική ταινία) «Ο λαός δεν πρέπει να φοβάται τις κυβερνήσεις. Οι κυβερνήσεις πρέπει να φοβούνται το λαό τους»