Το χρονικό του Λόφου Πανί στον Άλιμο

Το χρονικό ενός Λόφου, του Λόφου "ΠΑΝΙ" στον Άλιμο, έτσι όπως το καταγράφουν οι άνθρωποι του Δ.Σ. του ομώνυμου Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου, Κλαίρη Μπακαλίδου (Πρόεδρος),  Δέσποινα Λουκοπούλου (Η Γραμματέας), Εύη Δουδωνή - Νίκος Κωσταντόπουλος - Μάριαν Λαουτάρη - Στράτος Τσιτσιβός - Γιώργος Χάρος (Μέλη). 

Πολλοί από τους συνδημότες μας ρωτούν τι συμβαίνει στο Λόφο Πανί. Έτσι αποφασίσαμε να γράψουμε ένα μικρό χρονικό που θα δώσει τη δυνατότητα σε όλους τους συνδημότες μας να γνωρίσουν τα δρώμενα και να παρακολουθούν τις εξελίξεις. Ζητάμε εκ των προτέρων την κατανόηση όλων σας αν κάτι παραλείψαμε και θα θέλαμε τη γνώση σας για ότι επιπλέον γνωρίζετε.

Ο Δήμος Αλίμου και συγκεκριμένα τμήμα του μόνο, είχε ενταχθεί στο Σχέδιο Πόλης πριν το 1950. Η περιοχή του Λόφου Πανί, οι Τράχωνες όπως και τα Αμπελάκια ήταν περιοχές εκτός σχεδίου και αποτελούσαν μια από τις ημερήσιες σχολικές εκδρομές . Όσοι συμμετείχαν σ΄ αυτές τις εκδρομές και περιπάτους, θα θυμούνται τα διάσπαρτα «κεραμιδάκια» και τις «μεγάλες πέτρες με γεωμετρικούς σχηματισμούς» που δεν ήταν άλλο από υπολείμματα οψιανού και τμήματα του περίβολου του λόφου και απομειναριών των εσωτερικών τοίχων ενός οικισμού Πρωτοελλαδικής Εποχής 1990 ο λόφος Πανί με το Προεδρικό Διάταγμα της 6.10.1990 , εντάσσεται στο σχέδιο Πόλης.



Όπως έγραφε η εισήγηση της Υπηρεσίας προς το Συμβούλιο Χωροταξίας, επιχειρείται μια πολεοδομική ρύθμιση που στόχο έχει την εξασφάλιση και προστασία του μεγαλύτερου τμήματος του Λόφου σαν Κοινόχρηστο Πράσινο, που όπως ορθά επισημαίνεται στην 6η σκέψη του ΣτΕ 2242/1994 «Οι Κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου αποτελούν το εντελώς απαραίτητο για την υγεία των ανθρώπων υποκατάστατο του φυσικού περιβάλλοντος εντός του αστικού ιστού η διατήρηση των οποίων αποτελεί την ύψιστη προτεραιότητα για την προστασία της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος εις τρόπο ώστε και ελάχιστης τέτοιας έκτασης η απώλεια, να λογίζεται ανεπίτρεπτος επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος».

Έτσι ο λόφος με δεδομένο το φυσικό του ανάγλυφο και τη μεγάλη αρχαιολογική του αξία, παρέμεινε αδόμητος και μάλιστα κηρυγμένος κοινόχρηστο πράσινο.

Για την επίτευξη του στόχου και με δεδομένο ότι οι κορυφές των λόφων σε κάθε περίπτωση δεν δομούνται, πολλές ιδιοκτησίες με την Πράξη Εφαρμογής που ακολούθησε, μεταφέρθηκαν σε άλλες θέσεις και μερικές εξ αυτών κατ΄ εξοχήν αυτές που ήταν στην κορυφή, χρήζουν αποζημίωσης.

1999: H Β Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων με έγγραφο της ( αρ. πρωτ. 2171/99) επισημαίνει την αναγκαιότητα να παραμείνει ο Λόφος Πανί αδόμητος και να χαρακτηρισθεί αρχαιολογικός χώρος λόγω της σπουδαιότητας των ευρημάτων.

Στο μεσοδιάστημα οι αναποζημείωτοι ιδιοκτήτες εγείρουν αξιώσεις αποζημίωσης και ορίζουν τιμή μονάδας αποζημίωσης στο Δικαστήριο στο οποίο, σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην απόφαση του δικαστηρίου, ο Δήμος δεν παρίστατο.

1998-1999: Tο κράτος αντιλαμβανόμενο τη σπουδαιότητα της διατήρησης και ανάπλασης του μοναδικού ίσως πραγματικού πράσινου θύλακα στο δήμο μας, , εντάσσει το σύνολο του Κοινόχρηστου χώρου του λόφου, σε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα του τότε ΥΠΕΧΩΔΕ με σκοπό την ανάπλαση του Λόφου Πανί, απόρροια της οποίας είναι η σημερινή διαμορφωμένη κατάσταση περιλαμβανομένων και των αθλητικών εγκαταστάσεων, την οποία απολαμβάνουμε στους περιπάτους μας .

2002: Eκδικάζεται η προσφυγή των ιδιοκτητών και ζητείται η άρση της επιβληθείσας απαλλοτρίωσης για τα γεωτεμάχια που δεν έτυχαν αποζημίωσης (μερικής ή ολικής), το οποίο και γίνεται.

2006: H δημοτική αρχή επί δημαρχίας Κ. Μαντζουράνη, επιλέγοντας τον απλούστερο δρόμο ικανοποίησης των αιτημάτων περί αποζημιώσεων , προχωρά στο σχεδιασμό οικοπεδοποίησης του λόφου δημιουργώντας νέα οικόπεδα σε άλλη θέση από αυτή που βρίσκονταν οι αναποζημίωτες ιδιοκτησίες, πράγμα που υποπίπτει στην αντίληψη του Συλλόγου και των περιοίκων. Σε σχετικό ερώτημα που έγινε από το Σύλλογο στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου επί της επικείμενης οικοπεδοποίησης, όλοι φαίνονταν ανήξεροι. Πάραυτα στη Συνεδρίαση του Δ.Σ. του Δεκέμβριου του ΄06 παρουσιάζεται το σχέδιο της οικοπεδοποίησης του Λόφου, που με την παρουσία του Συλλόγου και δημοτών, αποσύρεται.

2007: Mε την έναρξη της νέας δημαρχιακής θητείας (δήμαρχος Θ. Ορφανός) και ουσιαστικά στην πρώτη σύνοδο του νέου Δημοτικού συμβουλίου λαμβάνεται η απόφαση της δημιουργίας νέων οικοπέδων και συγκεκριμένα ενός νέου οικοδομικού τετραγώνου επιφάνειας 5.000τμ περίπου, εντός του Κοινόχρηστου Πρασίνου (73/2007 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου) και μάλιστα σε μια θέση που είχε χαρακτηρισθεί ήδη αναδασωτέα, επιχειρηματολογώντας ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για τις αποζημιώσεις.

Εσπευσμένα αποστέλλεται η μελέτη της τροποποίησης του Λόφου και συγκεκριμένα της μερικής οικοπεδοποίησης του, αναρμοδίως στη Νομαρχία Αθηνών- Δ/νση Πολεοδομίας Ν. Τομέα και τούτο διότι λόγω του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και της μικρής απόστασης του Λόφου από την παραλία , η παραπάνω τροποποίηση απαιτεί έκδοση Π. Δ/ματος που εισηγείται το Υπουργείο και όχι η Νομαρχία.

Ο σύλλογος «ΤΟ ΠΑΝΙ» με εξώδικη διαμαρτυρία προς τη Δ/νση Πολεοδομίας Ν. Τομέα επισημαίνει το πρόβλημα και κατόπιν τούτου ο φάκελος μεταβιβάζεται στο ΥΠΕΧΩΔΕ για τις απαραίτητες ενέργειες. Στο διάστημα που ακολουθεί τετρακόσιοι και πλέον περίοικοι ενυπόγραφα , στείλαμε επιστολή στον τότε Υπουργό ΥΠΕΧΩΔΕ και τη Δ/νση Πολεοδομικού Σχεδιασμού, να σταματήσει η οικοπεδοποίηση του Λόφου.

2008: O Σύλλογος με έγγραφο του προς τη Δ/νση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ που είναι αρμόδια για τις τροποποιήσεις των σχεδίων Πόλης, επισημαίνει ότι η πρόταση του Δήμου για τη δημιουργία του νέου οικοδομικού τετράγωνου, βρίσκεται εντός αναδασωτέας έκτασης και η υπηρεσία με έγγραφο της σταματά τη διαδικασία της τροποποίησης.

Στο διάστημα που ακολουθεί χωρίς καμιά ενημέρωση των δημοτών ακόμα και της Πολεοδομικής Επιτροπής, αναζητείται από το Δήμο νέα θέση του νέου οικοδομικού τετραγώνου μέσα στο κοινόχρηστο πράσινο και προσδιορίζεται δυτικά της οδού Θ. Αννίνου και νότια της οδού Ζ. Ρομιγύ.

2011: O Σύλλογος ενημερώνεται από τη Δ/νση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ ότι προχωρά ο καθορισμός του νέου οικοδομικού στη νέα αυτή θέση και σύσσωμος παρίσταται στη συνεδρίαση του Κ.ΣΧΟΠ προσκομίζοντας φωτογραφίες που αποδείκνυαν ότι η περιοχή της επικείμενης οικοπεδοποίησης , όχι απλώς δεν ήταν χέρσα όπως πίστευαν αρχικά , αλλά ήταν πράσινη και δενδροφυτεμένη, ζητώντας επιπλέον να ενταχθεί ο Λόφος στο Πράσινο Ταμείο προκειμένου να εξασφαλισθεί και να χορηγηθεί ποσό για την αποζημίωση των οικοπεδούχων. Παράλληλα απευθύνει επιστολή στο Πράσινο Ταμείο και εκ νέου στην Υπουργό ΥΠΕΚΑ με τετρακόσιες και πλέον υπογραφές συνδημοτών μας , ζητώντας την αποτροπή της οικοπεδοποίησης και την ένταξη της περιοχής στο πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου του ΥΠΕΚΑ.

Το ΥΠΕΚΑ προχωρά σε αυτοψία του χώρου και διαπιστώνοντας τον πραγματικά κοινόχρηστο και πράσινο χαρακτήρα του, εισηγείται τη διατήρηση του Λόφου, χωρίς καμιά περαιτέρω οικοπεδοποίηση του, προτείνοντας την εξεύρεση των πόρων για τις αποζημιώσεις, από το Πράσινο Ταμείο. Προς έκπληξη όσων δεν πίστεψαν στις ενέργειες αυτές, ο Λόφος Πανί εντάσσεται στο Πράσινο Ταμείο και εγκρίνεται πίστωση 2.521.116,92 ευρώ, ποσό όσο ακριβώς ζήτησε με έγγραφο του ο Δήμος Αλίμου.

2012: Πιστώνεται το ποσό των 2.521.116,92 ευρώ στο ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ (γραμμάτιο συστάσεως παρακαταθήκης Νο 668156). Είναι ευκαιρία για το Δήμο που διατείνεται ότι δεν υπάρχουν πόροι στο Πράσινο Ταμείο, να διερευνήσει αν το ποσό αυτό υπάρχει στο ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ και αν περιμένει την εκταμίευση του.

Το Υπουργείο Πολιτισμού κηρύσσει το Λόφο Πανί λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας των ευρημάτων του, Αρχαιολογικό Χώρο (ΦΕΚ 205ΑΑΠ /2012).

2013: Εκδίδεται το Προεδρικό Διάταγμα της 31.1.2013 (ΦΕΚ 39ΑΑΠ/2013) σύμφωνα με το οποίο, λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του ΥΠΕΚΑ για διατήρηση του Λόφου, την κήρυξη του Λόφου σαν Αρχαιολογικό Χώρο και την ένταξη του στο Πράσινο Ταμείο με τη σχετική πίστωση των 2.521.116,92 ευρώ, επανυποβάλλεται η απαλλοτρίωση που είχε αρθεί με προηγούμενες αποφάσεις με σκοπό να διατηρηθεί το Κοινόχρηστο Πράσινο.

Η εκταμίευση όμως του παραπάνω ποσού απαιτεί όπως ορθά επισημαίνει από τις 11.3.2013 σε έγγραφο της η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ, ενέργειες του Δήμου μας, γιατί αλλιώς το ποσό αυτό θα χαθεί, αν παρέλθει άπρακτος ο χρόνος για τις προβλεπόμενες ενέργειες.

Εδώ το χρονικό του Λόφου κλείνει, όχι όμως και το άλυτο ακόμα πρόβλημα του.

Κάνοντας μόνοι μας την αναδρομή στα γεγονότα και στις πράξεις, θα δούμε ότι η Πολιτεία στα ανώτερα κλιμάκια διοίκησης της που είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, το ΥΠΕΚΑ και το Συμβούλιο Επικρατείας, είδε την αναγκαιότητα διατήρησης του Λόφου Πανί στο σύνολο του «Κοινόχρηστο Πράσινο» και λειτούργησε άμεσα και αποτελεσματικά, πράγμα όμως που φαίνεται δεν έχουν πιστέψει οι εκάστοτε δημοτικές αρχές.

Κάνουμε έκκληση προς το Δήμο γιατί σ΄ αυτόν πλέον έχει δοθεί η σκυτάλη υλοποίησης της διατήρησης του Λόφου, να προβεί άμεσα σε ουσιαστικές ενέργειες και να μην αρκείται σε ανταλλαγή απόψεων με τις διάφορες υπηρεσίες για την εκταμίευση του παραπάνω ποσού, γιατί η απώλεια του, σε μια περίοδο που η ανεύρεση πόρων είναι σχεδόν ακατόρθωτη, θα έχει συνέπειες τόσο για το Δήμο μας όσο και για αυτούς που ολιγώρησαν.

Ζητάμε από όλους τους κατοίκους να συμμετέχουν στη δράση του Συλλόγου προσφέροντας τις γνώσεις τους και λίγο από το χρόνο τους, γιατί ο ενεργός πολίτης είναι πάντα η μεγάλη δύναμη που αλλάζει πολλές φορές τον ρου των πραγμάτων.