Ανέλαβαν ήδη οι Μηχανές

Ναι, φαίνεται ότι σε πολλούς τομείς του Δημόσιου Βίου έχει ανατεθεί ήδη η λήψη αποφάσεων στους αλγόριθμους και στις μηχανές τεχνικής νοημοσύνης. Εφορία, τράπεζες, κτηματολόγια, πλατφόρμες κλπ.

Η αρχική υποδοχή ήταν ενθουσιώδης και ήταν φυσικό αφού όλοι ευνοηθήκαμε από τους αυτοματισμούς που διευκολύνουν την καθημερινότητά μας. ‘Όμως σιγά σιγά αντιλαμβανόμαστε ότι η μηχανή δεν μπορεί να επεξεργαστεί την πληροφορία συναισθηματικά, ούτε να διακρίνει αποχρώσεις που δημιουργούν λογικές εξαιρέσεις έστω και αν αυτές αφορούν σε σπάνιες και εξαιρετικές περιπτώσεις.

Όλοι ενθουσιαστήκαμε με την ηλεκτρονική πύλη (gov.gr), όλοι εκτός βέβαια από εκείνους που έχουν να κρύψουν κάτι, τους παραβατικούς και τους παράνομους. Στους υπόλοιπους δημιούργησε φανταστικές διευκολύνσεις σε όλες τις επαφές με τις κρατικές υπηρεσίες.

Γλυτώσαμε από τις χαρτούρες, τις ουρές, τους κακούς δημοσίους υπαλλήλους. Γλυτώσαμε σκοτούρες και χαμένες ώρες απασχόλησης με την γραφειοκρατία και αποφύγαμε εκρήξεις αγανάκτησης από την ανθρώπινη βλακεία, που κανείς δεν μπορεί να νικήσει.
Να όμως τώρα που αρχίζω να βλέπω στην καθημερινότητά μου τα μικροπροβλήματα που μου δημιουργεί η αδυναμία της μηχανής να δει την αναγκαία εξαίρεση.

Προχθές ο γιός μου πήγε το αυτοκίνητό μου για σέρβις και μετά στο ΚΤΕΟ για τον καθιερωμένο έλεγχο. «Πόσα χάλασες Αλέξανδρε» τον ρώτησα στο τηλέφωνο «για να σου τα στείλω». «Όχι μπαμπά μην στέλνεις τίποτα μου απάντησε, ενδέχεται να πληρώσω τσάμπα φόρο εισοδήματος για ότι μου βάλεις στον λογαριασμό μου».

Μικροπράγματα θα μου πεις που αντιμετωπίζονται εύκολα αφού μπορούμε να παρακάμψουμε αυτές τις δυσκολίες πληρώνοντας με μετρητά. Είναι ευκαιρία μάλιστα να βλέπουμε συχνότερα τα παιδιά και τα εγγόνια μας.

Τα δύσκολα και επικίνδυνα όμως εμφανίζονται σιγά σιγά. Προχθές στο «Face Book» μου συνέβη το εξής καταπληκτικό: Όπως γνωρίζουν όσοι το χρησιμοποιούν καθημερινά ο ίδιος ο μηχανισμός εμφανίζει κάθε μέρα τις αναμνήσεις μας, ότι έχουμε δημοσιεύσει δηλαδή σε αντίστοιχη ημέρα προηγουμένων ετών. Έτσι λοιπόν μου έφερε κι εμένα στις επτά Φεβρουαρίου αυτούσιο ένα κειμενάκι γραμμένο με πολύ χιούμορ, με τον τίτλο «Νεοέλληνας» το οποίο είχα δημοσιεύσει την ίδια ημέρα το 2013. Πριν από 12 χρόνια δηλαδή. Το είχα ξεχάσει, μου άρεσε, γέλασα και σκέφτηκα να επαναλάβω την δημοσίευση και το έκανα.

Οποία έκπληξη, ο μηχανισμός λογοκρισίας του συστήματος το έκοψε μετά από λίγες ημέρες με την αιτιολογία ότι το κείμενο στοχοποιεί ανθρώπους και παροτρύνει στην δημιουργία μίσους. Προσέξτε δεν ενόχλησαν οι λέξεις που χρησιμοποίησα αυτές καθ’ εαυτές, ως απρεπείς ή ύβρεις, αλλά οι λέξεις αυτές αναγνωρίζονται από το λογισμικό ως κλειδιά και απορρίπτουν το κείμενο που τις περιέχει ανεξαρτήτως της έννοιας και του ύφους του.

Το 2013 αυτό δεν ίσχυε, ούτε και τώρα που το ίδιο το σύστημα μου το έφερε στο προσκήνιο, αλλά η μηχανή λογοκρισίας άλλαξε γνώμη, όταν το επανέλαβα και ας έγινε η επανάληψη αυτή κατόπιν δικής της υπενθύμισης.

Φασιστικό και βλακώδες ταυτόχρονα. Έκανα ένσταση όπως μου υπέδειξε η ίδια η μηχανή. Δεν χρησιμοποίησα δικά μου λόγια αφού αυτό δεν το επιτρέπει. Προφανώς δεν μπορεί να τα διαβάσει και να τα κατανοήσει. Μου έδωσε όμως την δυνατότητα να επιλέξω ανάμεσα σε λίγες, φράσεις που το ίδιο το σύστημα προτείνει.

Επέλεξα λοιπόν δύο φράσεις που πλησίαζαν περίπου σε εκείνο που θα ήθελα να πω: «Δεν καταλάβατε καλά τι εννοούσα» και «έκανα πλάκα». Ήθελα να γράψω την λέξη χιούμορ αλλά το σύστημα δεν την ξέρει.

Φαίνεται όμως ότι ούτε αυτές τις δικές του φράσεις δεν κατάλαβε το σύστημα, αφού η απάντηση που έλαβα χθες ήταν «Μπορείτε να επαναλάβετε την ένσταση». Εκτός πια κι αν η πρόβλεψη των ενστάσεων είναι για τα μάτια του κόσμου.
Στην κρίση σας το κείμενο:

«Άλλο Έλληνες και άλλο νεοέλληνες. Το δεύτερο είναι ένα είδος εξωγήινο που το αρσενικό είναι πούστης και το θηλυκό γλάστρα. Μιλάνε ένα ανάκατο ιδίωμα με λίγο απ' όλα μέσα, γράφουν κάτι πράγματα που τα λένε Greeklish και τους βγάζουν κάθε μέρα και τους δείχνουν μέσα σε ένα χαζό κουτί που το λένε Τι-Βου. Στον τόπο μας έχει και ένα άλλο ενδημικό είδος που το λένε λαμόγια. Τα λαμόγια φοράνε τα καλά τους και τσακώνονται κάθε μέρα μέσα σε ένα μεγάλο δωμάτιο. Εδώ ζούμε κι εμείς που μας λένε μαλάκες και λένε ότι είμαστε απόγονοι κάποιων που όλοι τους μισούν. Εμάς, μας κακομεταχειρίζονται τα άλλα είδη, μας κλέβουν μας, βρίζουν και μας λένε ψέματα αλλά εμείς έχουμε συνηθίσει και δεν μας νοιάζει.»

Λογοκρισία και μάλιστα από αλγόριθμους και μηχανές. Στο νου μου έρχονται άλλες εποχές, αλλά θυμάμαι κι εκείνο το απίθανο φιλμ του μεγάλου Φρανσουά Τρυφώ με την υπέροχη Τζούλι Κρίστι και τον χαρισματικό Όσκαρ Βέρνερ, του 1966: «Φαρενάιτ 451», βασισμένο στο θαυμάσιο αλληγορικό μυθιστόρημα του Ρέϋ Μπράνμπερυ. Έκαιγαν τα βιβλία διότι μάθαιναν τους ανθρώπους να σκέπτονται και αυτό ενοχλούσε το σύστημα που τους ήθελε άβουλα και πειθήνια όντα και όργανα.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Όλοι θυμόμαστε το κάψιμο της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Το ίδιο έπαθαν και τα βιβλία του Πλήθωνα του Γεμιστού καθώς και πολλών άλλων, ακόμη και στην σύγχρονη εποχή. Πάντα υπάρχουν κάποιοι που ενοχλούν το εκάστοτε σύστημα:

Από το λυντσάρισμα της Υπατίας στην Ιερά εξέταση και απ’ εκεί στις μάγισσες του Σάλεμ. Ήλθε μετά η σειρά των Σοσιαλιστών του Φασισμού, του Ναζισμού και του Κομμουνισμού στο διάστημα του μεσοπολέμου και τώρα είναι η ώρα της Τζιχαντ που χρησιμοποιεί τους μάρτυρες του Αλλάχ και της παγκοσμιοποίησης που χρησιμοποιεί την τεχνική νοημοσύνη.

Θρησκευτικός φανατισμός – απολυταρχικά καθεστώτα – παγκοσμιοποίηση. Πάντα υπάρχει κάποιος που δεν ανέχεται την γνώμη των άλλων.